Uwaga: obecnie zbiorcze zestawienie informacji o zakresie korzystania ze środowiska należy złożyć i wnieść stosowną opłatę w systemie rocznym. Cyklem rozliczeniowym jest rok 2023, za który wzmiankowany wykaz należy złożyć w terminie do dnia 31 marca 2024 roku.

Opłaty za korzystanie ze środowiska, obok administracyjnych kar pieniężnych, stanowią środki finansowo-prawne ochrony środowiska. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska ujednoliciła zasady naliczania i uiszczania opłat, którymi zostały objęte wszystkie elementy korzystania ze środowiska, a mianowicie:

wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza:

- z kotłowni,

- z procesów technologicznych, np.: malowanie, lakierowanie, spawanie, obróbka drewna, galwanizacja, wyrób masy bitumicznej, wędzenie itp.

- ze spalania paliw przez środki transportu,

- z przeładunku benzyn silnikowych,

- z chowu lub hodowli drobiu.

(szczegóły niżej)

wprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi, tj.:

- pochodzące z powierzchni zanieczyszczonych wody opadowe lub roztopowe ujęte w systemy kanalizacyjne,

- wody chłodnicze,

- wody pochodzące z chowu i hodowli ryb,

- wody zasolone,

(szczegóły niżej)

pobór wód podziemnych,i powierzchniowych wód śródlądowych i morskich wód wewnętrznych, (szczegóły niżej)

składowanie odpadów (szczegóły niżej)

  Do ponoszenia ww. opłat zobowiązane są podmioty korzystające ze środowiska:

przedsiębiorca oraz osoba prowadząca działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa...

jednostka organizacyjna nie będąca przedsiębiorcą

osoba fizyczna nie będąca przedsiębiorcą, korzystająca ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.

osoby fizyczne nie będące przedsiębiorcami tylko w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia na wprowadzanie substancji lub energii do środowiska oraz pozwolenia wodnoprawnego na pobór wód w rozumieniu ustawy Prawo wodne.

W wypadku składowania lub magazynowania odpadów, podmiotem korzystającym ze środowiska, obowiązanym do ponoszenia opłat jest posiadacz odpadów w rozumieniu ustawy o odpadach tzn. zarządzający składowiskiem odpadów. W zakresie składowania w miejscu na ten cel nieprzeznaczonym oraz magazynowania odpadów bez wymaganej decyzji, powyższy obowiązek dotyczy każdego posiadacza odpadów, który dopuszcza się naruszenia.

  Podmiot korzystający ze środowiska ustala we własnym zakresie wysokość należnej opłaty i wnosi ją, bez wezwania, na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska.

Wyjątek stanowią opłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów z eksploatacji urządzeń (zgodnie z ww. ustawą przez urządzenia rozumie się niestacjonarne urządzenia techniczne, w tym środki transportu). W tym drugim przypadku opłaty należy wnosić na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska.

  Opłatę ustaloną według stawek obowiązujących w okresie, w którym korzystanie ze środowiska miało miejsce, należy wnieść do 31 marca danego roku po upływie każdego rocznego okresu sprawozdawczego. Stawki opłat ulegają corocznej zmianie.

W tym samym terminie - do 31 marca danego roku podmiot zobowiązany jest do przedstawienia marszałkowi województwa wykazu zawierającego zbiorcze zestawienie informacji i danych o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za dany rok zgodnie z ustalonym wzorem (patrz obok), każdorazowo wypełniając Załącznik Nr 1.

  Wyjątek od tej zasady dotyczy podmiotów ponoszących opłatę za odprowadzane ścieki pochodzące z chowu lub hodowli ryb innych niż łososiowate lub innych organizmów wodnych – wnoszą oni opłatę w terminie 2 miesięcy po zakończeniu okresu od dnia 1 maja do dnia 30 kwietnia następnego roku, czyli do końca czerwca. Podmioty te przekazują wykaz do końca miesiąca następującego po zakończeniu okresu od dnia 1 maja do dnia 30 kwietnia następnego roku, czyli do końca maja.

  Zgodnie z art. 289 ustawy Prawo ochrony środowiska nie wnosi się opłat z tytułu tych rodzajów korzystania ze środowiska, których:

roczna wysokość nie przekracza 800 zł.

Jednak zwolnienie z obowiązku wniesienia rocznej opłaty nie zwalnia z obowiązku składania wykazów o zakresie korzystania ze środowiska.

  Zgodnie z art. 292 ustawy Prawo ochrony środowiska w przypadku braku wymaganego pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza lub pozwolenia na pobór wód lub odprowadzanie ścieków do wód lub do ziemi podmiot ponosi opłaty podwyższone o:

w okresie do 31.12.2008 r. - 200 % (wymiar x 3),

od 1.01.2009 r. - 500 % (wymiar x 6).

Inaczej jest w przypadku opłat podwyższonych za składowanie odpadów (szczegóły niżej).

  Marszałek województwa wymierza, na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska:

opłatę w drodze decyzji, jeśli podmiot korzystający ze środowiska nie przedłożył wykazu zawierającego informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat,

opłatę w drodze decyzji w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą z wykazu, jeżeli zamieszczone w wykazie informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat nasuwają zasrzeżenia.

                    

               Naliczone opłaty należy uiścić w terminie do 31 marca danego roku na konto                                                      odpowiedniego Urzędu Marszałkowskiego.